Akıl karıştıran fiyatlar
Uçakta yan yana oturan ve birbirini tanımayan iki ya da üç yolcunun sohbeti sırasında bileti kaça aldığı konusu açılınca ciddi bir şaşkınlık ortaya çıkıyor.
Örneğin ekonomi sınıfında aynı ikramı ve hizmeti alıp, aynı yere giden hatta aynı tarihlerde uçup da farklı fiyat ödediklerini sohbetlerinde öğrenen yolculardan fazla para ödemiş olanları ‘kazıklanıyor muyum’, ‘acentem beni kandırıyor mu’ gibi içlerinde büyüyen soruların cevabını aramaya başlıyor.
Evet, yanyana dört koltukta oturan ve aynı hizmeti alarak aynı yere uçan dört yolcununda farklı fiyat ödemesi hatta fiyatlar arasında uçurum oluşması, havayolu pazarında doğal bir olay. Havayolları yoğunluğa ve talebe göre ekonomi, business veya first class«ta farklı fiyatlara sahip bilet sınıfları oluşturuyor. Örneğin ekonomide havayoluna göre değişmekle birlikte neredeyse 20 değişik fiyat ortaya çıkabiliyor. Biletini erken satın alan ucuz sınıftan yer bulabiliyor. Yolculuk tarihi yaklaştıkça, uçak doldukça pahalı sınıftaki biletler kalıyor.
Farklı fiyat sınıflarında en önemli ayrım uçuş tarihlerine göre yapılıyor. Havayolları yıllık, 6, 3, 1 aylık ve 8 günlük biletleri satışa sunuyor. Örneğin gidiş tarihinden tam 9 ay sonra döneceksiniz. Havayolundan yıllık bilet satın alıyorsunuz. Biletin tarihi uzadıkça yolcuya daha esnek imkanlar veriliyor. Yıllık bilete sahip yolcu herhangi bir fark ödemeden yolculuk tarihlerini değiştirebiliyor. Aynı zamanda bu sınıftaki biletin kabinde yer bulması diğerlerine göre daha kolay. Ancak yıllık biletlerin fiyatları ortalama bir aylık biletlere göre yaklaşık iki kat pahalı. Avrupa hattında aylık ortalama 350-400 dolarlık biletler yıllık alındığında fiyatlar 800-900 dolara kadar çıkabiliyor.
PROMOSYON BİLETLER
Biletin kullanım süresi kısaldıkça haklarda da kısıtlamaya gidiliyor. Yolcu kısıtlı sınıftaki biletinin tarihlerini değiştirecekse 50 ila 75 dolar arasında değişen ceza ödemek durumunda.
Uçaktaki en ucuz biletler promosyon sınıfı. Ancak tanıtım amaçlı bu sınıfta kabinde sadece bir kaç koltuğa izin veriliyor. Promosyon biletlerin kurallar çok katı. Genellikle tarih değiştirmeye izin verilmiyor. Eğer uçağı kaçırırsanız bilet yanıyor. Bu nedenle bu tür bilet alan yolcuların gidiş dönüş tarihlerine tamamen uyması gerekiyor. Promosyon biletleri hattına göre inanılmaz fiyat farkları verebiliyor. Örneğin geçtiğimiz günlerde düşük maliyetli havayollarından İrlandalı Ryanair, Avrupa hattında 1 milyon tek yön bileti sadece 2 milyon 700 bin liradan satışa sundu. Bu biletlerin rezervasyondan en geç 24 saat içinde satın alınması gerekiyor. Kesinlikle tarih ve saat değiştirilmiyor.
Diğer bilet sınıfı ise 6 veya 3 aylık işçi biletleri. Bunu öğrenci, gemici ve tek yön sınıfta biletler izliyor. Yapılan uçuş milleri ile kazanılan bedava biletlerde ayrı bir sınıftan kesiliyor. Havayolları bu sınıfta farklı müşterilerden pazar payı alabilmek için değişik fiyat politikaları uyguluyor.
First ve business class«ta bilet sınıfları genellikle yıllık haklara sahip. Yani yolcu istediği zaman ek ücret ödemeden bilet tarihleri üzerinde değişiklik yapabiliyor.
Havayolları kabinde hangi sınıf bilete kaç koltuk ayıracağını istatistikler ve pazar araştırmalarına göre ayarlıyor. Örneğin tatil öncesi çıkışlarda ucuz promosyon sınıfı biletler karşılığındaki koltuk sayısı minimuma indiriliyor. Yolculara daha üst sınıf biletten rezervasyon yapılıyor. Talebin azaldığı zamanlarda ise promosyona ayrılan koltuk sayısı artırılıyor. Havayolu bu satış politikası ile yıl içindeki doluluk oranlarını ve giderlerini dengelemiş oluyor.
Seyahat acentesi veya yolcu rezervasyon yaparken uçuş tarihlerine göre sınıf seçenekleri sunuluyor. Örneğin en ucuz fiyattan ayrılan 8 günlük 5 promosyon fiyatlı koltuk satıldı. Rezervasyon sistemi otomatik olarak en ucuz bilet kategorisinde 1 aylık fiyata sahip 10 koltuğu gösteriyor. Uçakta en son pahalı yerler kalıyor. Eğer satışlar düşükse, havayolu düşük fiyatlı koltuk sayısını artırabiliyor.
KARIŞIK SINIF
Bazı havayolları ise gidiş ve dönüş ayaklarında tamamen farklı strateji uyguluyor. Dünyada ilk olarak İngiliz Havayolları British Airways«in (BA) başlattığı ve aralarında İsviçreli Havayolu Swiss«in de bulunduğu şirketler tarafından da takip edilen ‘karışık sınıf’ yolcuya farklı seçenekler sunuyor.
Bu uygulama ile yolcular gidiş ve dönüşte farklı sınıflardan bilet alabiliyor. Örneğin gidiş tarihinde uçakta ciddi bir yoğunluk var. Ve sadece 6 aylık bilet sınıfında yer var. Gidişini bu sınıftan satın alıyorsunuz. Ancak dönüşte uçak boş. Bu sefer en ucuz sınıftaki bileti tercih ediyorsunuz. Bilet fiyatı gidişte pahalı, dönüşte de ucuz sınıfın birleştirilip ikiye bölünüyor. Örneğin gidişte 700, dönüşte de 300 dolarlık sınıf var. İkisinin toplamı olan 1000 dolar ikiye bölünüyor. Böylece 700 dolar ödemek yerine iki sınıfın ortak kullanarak 500 dolar ödeyerek bileti satın alıyorsunuz. İsterseniz uçuşlarınızdan birini ekonomi, diğerini de business yapabiliyorsunuz. Normalde BA ekonomide 5«i kısıtlı toplam 8, business«ta da 3 ayrı fiyat uyguluyor. Birbiriyle kombineli fiyat seçeneğinde ise yolcuya 66 farklı fiyat sunulabiliyor.
TEK FİYAT
Kimi zaman havayolları farklı fiyat uygulamalarını özellikle Türk yolculara anlatmakta zorlanıyor. Bu nedenle tek fiyat uygulamasına gidiliyor. İç hat pazarına giren özel havayollarının başlattığı bu uygulama işlemlerin basitleştirilmesi açısından yolcular tarafından çabuk benimsendi. Uzmanlar iç hatlarda uçuş ağının çeşitlenmesi ve Türk yolcunun uçağı daha fazla kullanmaya başlaması ile havayollarının uluslararası pazarda olduğu gibi farklı sınıf ücret tarifesi uygulamasına gidebileceğine dikkat çekiyor.
UCUZ BİLET ALMA YOLLARI
Önce uçuş tarihinizi kesinleştirin. Eğer kısıtlı sınıftan bilet alırsanız, ya değişiklik yapma şansınız olmaz veya ceza ödeyerek ekstradan maliyetlere katlanırsınız.
Biletinizi erken alın. Uçuş tarihinizden üç ay önceki fiyat ile bir kaç gün öncesi alınan bilet fiyatları arasında ciddi fark olacaktır. Erken karar verip hızla rezervasyon yapın ve arkasından da bileti satın alın. Unutmayın, bilet fiyatları uçuş tarihi yaklaştıkça artar.
Tatil dönemlerinde fiyatlar artıyor. Hattına göre değişmekle birlikte genellikle yaz sezonu sonrasında sonbahar, şubat tatili sonrasındaki ilk bahar ayları doluluk oranları daha düşük.
İnternet’ten fiyat araştırması yapın. Bazı havayolu şirketleri, yolcularına önce İnternet sitesine yönlendiriyor. Amaç yolcuların siteyi kullanmalarını özendirmek. Bazen sitede havayolunun vereceği fiyattan çok daha ucuz seçenekler ortaya çıkabiliyor. Yakaladığınız fırsatı kaçırmayın ve satın alma işlemini hemen yapın.
Acentenize danışın. Her ne kadar İnternet ön plana çıksa da bir çok yolcu seyahat acentelerinden vazgeçmiyor. Acentelerin önerileri, sundukları avantajlar İnternet’e tercih ediliyor.
Alternatif Yurtdışı Eğitim, yurtdışına gidecek bütün öğrencileri için en uygun uçak biletlerini temin etmek için üstün bir gayret gösterir.
