Başarılı bir Portfolyo Nasıl Hazırlanır?

Sanat ve Tasarım Bölümleri için Başarılı bir Portfolyo Nasıl Hazırlanır?

Genel itibariyle İngiliz eğitim sistemine bakacak olursak, İngiliz öğrencilerin üniversiteye A Level dediğimiz ve iki sene süren üniversite hazırlık rotasını takip ederek başladıklarını görüyoruz. A Level programları 2 yıl sürer. İngiliz öğrenciler A Level yaparken yabancı öğrencilerin üniversiteye girişleri genellikle Foundation programlarıyla olur. Coventry Üniversitesi’nde sanat ve tasarım alanındaki lisans öncesi foundation programları Türk öğrenciler tarafından oldukça talep görmektedir. Foundation programı başarıyla tamamlandığında lisans programları başlar. Öğrenci böylelikle foundation programı da dahil olmak üzere toplam dört sene içinde Türkiye’deki yaşıtları gibi üniversite mezunu olur.

Lisans programları kendi içinde;

Level 1 – Fundamentals (Temel Bilgiler)

Level 2 – Subject Development (Konu Geliştirme)

Level 3 – Individual Creative Development (Bireysel Yaratıcılık Gelişimi)

şeklinde bir sınıflandırmaya tabi tutulabilir.

Lisans programlarının ardından, postgraduate (yüksek lisans) programları gelir.

Şimdi sırayla seviye seviye başarılı bir portfolyo nasıl hazırlanır sorusuna cevap arayalım. İlk olarak Foundation programlarına dönük hazırlanan portfolyolarla başlıyoruz.

Neden Foundation?

• Öğrencilerin bireysel yaratıcılık becerilerini geliştirir ve iyileştirir.
• Foundation programları sunum ve görsel iletişim becerilerine göre organize edilmiştir.
• Sanat ve tasarım uzmanlık alanlarını keşfetmek adına fırsatlar sağlayacak şekilde yapılandırılmıştır.
• Lisans eğitimine hazırlarken disiplinli bir eğitim programı izlenir.

1. A) Foundation Programları İçin Başarılı Bir Portfolyo Nasıl Hazırlanır?

• Başarılı bir portfolyoda gözlemsel çizimler çok önemlidir. (Mevcut sanat dergilerinden kopya almak, başarılı bir portfolyo için güvenilir bir seçenek olmayabilir. Sizde var olan çizim yeteneğini ortaya çıkarmaz.)
• Bireysel yaklaşımlar ve çizimi yorumlamak gerekir.
• Değişik sanat ve tasarım alanlarında çalışma yeteneğinizi göstermelisiniz.
• Renkleri kullanma ve uygulama yeteneğinizi göstermelisiniz.
• Taslak ve fikir kitapları yoluyla kişiliğinizi açığa çıkarmalısınız.
• Başarılı bulduğunuz sanatçı veya tasarımcıyı belirtmelisiniz.
• Uzmanlaşmak istediğiniz alanı ifade etmelisiniz.

Çizim Yeteneği Neden Önemlidir?

• Çizmek etkili konsept ve fikir alışverişi için en yaratıcı disiplindir.
• Temel teknik yetenekleri ve yaratıcı yorumlama becerisini gösterir.
• Görsel bilgileri analiz etme ve değerlendirme yeteneğini gösterir. Yaratıcı karar verme sürecini açıklar.
• Öğrencilerin yaratıcı medya alanlarını kalem ve bilgisayar yoluyla keşfetmesini ve deneyimlemesini sağlar.
• Öğrencilerin kendilerini bireysel olarak ifade etmelerine yardımcı olur.

Gözleme dayalı çizim

 Çizim değerlendirmesi ve analizi başarılı bir portfolyo için çok önemlidir. Çizim yöntemlerini bilmeli ve onları nasıl kullanıp işleyeceğinizi göstermelisiniz.

Sanat ve Tasarım Dünyasını Keşfetmek

• Farklı yorumlamalar ve uygulamalar yoluyla çizimi değerlendirmek.
• Sanat ve tasarımı keşif yoluyla, çizimi tercüme etmek.
• Sanat eserlerini inceleme yoluyla düzenlenmiş ve ortaya konmuş yorumlar.

Bir Taslak Kitapçığı Hazırlamak Neden Önemlidir?

• Bilgileri doğrudan ve doğal bir şekilde belgelendirme fırsatı sağlar.
• Öğrencilere çeşitli yollarla fikirlerini ifade etme ve çeşitli geniş sanat & tasarım alanlarını keşfetme imkânı sunar.
• Öğrencilerin bireysel yaratıcılık süreçlerini daha kolay anlamalarını ve fark etmelerini sağlar.

Çizim Değerlendirmesi:

Gördüklerinizi çizmek, kendi yeteneklerinizi görmeniz açısından mükemmel bir yoldur. Ayrıca; görsel bilgileri gözlemlemek ve yorumlamak, çeşitli platformlarda onları kullanmanıza yardımcı olur.

Resmin Özellikleri:

Resim çizerek farklı fikirleri keşfetmek, renkleri deneyimleme, doku formu, görüntüyü işleme yoluyla fikirleri incelemenizi sağlar.

Nadir olarak mezun oldukları lise ve sanatsal becerileri güçlü öğrencilerin bir İngiliz üniversitesinde foundation programına katılmaksızın direkt olarak üniversiteye başlaması da mümkündür. Bu durumda haliyle sunulacak portfolyonun kalitesinin daha da iyi bir seviyede olması önemlidir. Şimdi bu tür durumlarda sunulacak portfolyonun nasıl bir nitelik taşıması gerektiğine bakalım.

1. B) Lisans Programları İçin Başarılı Bir Portfolyo Nasıl Hazırlanır?

• Portfolyo uzmanlaşmak istediğiniz alana hitap etmelidir.
• Bağlamsal bilgiler, seçtiğiniz alanla ilgili anlayışınızı ve eserinizin o alana uygunluğunu göstermelidir.
• Çizim örneklerinizi içeren taslak çizim kitapları sizin bireysel çalışma metodunuzu göstermelidir.
• Portfolyo lisans programı için uygun seviyeyi anlaşılır bir şekilde ortaya koymalıdır.
• Portfolyo kişisel ve heyecan verici olmalıdır.

Görsel Araştırma

• İlginç ve bireysel olan fikirleri gösterir.
• Çizimle ilgili var olan çeşitli yaklaşımlarınızı gösterir.
• Çeşitli sanat ve tasarım alanlarını keşfetme yeteneği sağlar.
• Soğuk ve sıcak renkleri fark etmenizi, rengi keşfetmeyi ve uygulamayı gösterir.
• Belli bir kimliği olan işleri gösterir.
• Yaratıcılığınızı ve devamlılığınızı gösteren, çalışma metodunuzu ortaya koyar.

Başarılı Bir Lisans Portfolyosunun En Önemli Hususları

• Fikir
• Gözlem
• Yorum
• Dönüştürme
• İşleme
• Değerlendirme
• Geliştirme
• Uygulama

1. C) Yüksek Lisans Programları İçin Başarılı Portfolyo Nasıl Hazırlanır?

• Yüksek Lisansta okumak istediğiniz alana dair uygun uzmanlık becerinizi göstermelisiniz.
• Uzmanlaşmak istediğiniz alanla ilgili olarak teknik ve yaratıcı becerilerinizi en yüksek seviyede ortaya koymalısınız.
• Çizim örneklerini içeren kitapçıklar yoluyla yaratıcı düşünceyi ve fikir gelişiminizi ifade etmelisiniz.
• Master seviyesi için anlaşılır bir çalışma metodunuz olduğunu net olarak koymalısınız.
• Hazırlayacağınız portfolyo, neden sanat, tasarım ya da medya alanlarında uzmanlaşmak istediğinizi ve yüksek lisans yapmak istediğinizi açıkça anlatan görsel bir niyet mektubu olmalıdır.

Foundation ve lisans programlarına başvuruda sunulan portfolyolardan farklı olarak yüksek lisans başvurularında sunulan portfolyolarda çizim örneklerini içeren kitapçıklara genellikle oradaki çalışmaları ve öğrencinin sanatsal duruşunu daha rafine bir şekilde ortaya koyan niyet mektubunun da eşlik ettiğini görüyoruz.

Niyet Mektubu

• Belirlediğiniz alanda neden uzmanlaşmak istediğinizi ve master yapmak istediğinizi açık bir şekilde anlatmalısınız.
• Master derecesinde eğitim almak için, ne tür uzmanlık becerisine ve bilgiye sahip olduğunuzu açıklamalısınız.
• Var olan becerilerinizi eğitiminiz boyunca nasıl geliştireceğinizi ortaya koymalısınız.
• Daha önceki işlerinizi ve profesyonel tecrübelerinizi gelecekteki planlarınız dâhilinde anlatmalısınız.
• Seçtiğiniz programın sizin yaratıcılığınız ve kariyer planlarınız için uygunluğunu açıklamalısınız.

   Tipik bir Yüksek Lisans Portfolyosunun Özellikleri

• 20-25 sayfa olmalı.
• Tekrardan kaçınılmalı.
• Uzmanlık alanına uygun olan becerileri göstermeli.
• Kendinizi ve yaratıcı becerilerinizi anlatmalı.
• Hazırladığınız portfolyonun programa giriş için uygun olması ve alanla ilgili uzmanlığınızı yansıtacak derecede olması önemlidir.
• Portfolyonuzdaki eserleri nasıl sunacağınız ve portfolyonuzun neler içereceği hakkında iyice düşünmelisiniz.
• Çizim örneklerini içeren fikir kitapçıkları yoluyla yaratıcılık sürecinizi portfolyonuzda belirtmelisiniz.
• Etkili bir sunum ve organize edilmiş belgeler, hakkınızda her zaman etkili bilgiler verecektir.
• İngiltere’de bulunan adaylar portfolyo sunumuna genellikle bizzat katılırlar ve mülakata alınırlar. Türkiye’den başvuran bir adayın böyle bir şansı olamayabileceği için portfolyonuzu okulun talebine bağlı olarak farklı şekillerde sunabilirsiniz: Basılı olarak kitap şeklinde, bir CD için PDF veya PowerPoint dosyası olarak, veya bu tür amaçlar için kullanılan platformlardan birisi üzerinden yayınlayarak: SlideRoom vb..

Ali Işıl & Sena Yumru

Bu yazının hazırlanmasına katkılarından ötürü Coventry Üniversitesi – Sanat & Tasarım fakültesi dekanı Sn. Wallace Murdoch’a teşekkür ederiz.